Interakcija biljka patogen (144429)
Nositelj predmeta
Opis predmeta
U sklopu predavanja daje se detaljan prikaz svih tipova interspecijskih interakcija i asocijacija biljaka i patogenih organizama (gljiva, pseudogljiva, bakterija, fitoplazmi, virusa, viroida i parazitskih biljaka), od kojih se najveći naglasak daje različitim tipovima parazitizma (obligatni, fakultativni, biotrofni, nekrotrofni i dr.). Obrađuju se sljedeća poglavlja:
1. Reakcije biljaka domaćina tijekom procesa patogeneze (infekcije i kolonizacije patogena u biljci).
2. Fitoimunologija, odnosno mehanizmi obrane biljaka od napada patogena i njihovog širenja i kolonizacije u biljnom staničju (tvorba različitih histoloških barijera, felogena, lignina i dr., biosinteza fitoaleksina i o patogenezi-ovisnih proteina te raznih drugih spojeva koji maju važnu ulogu u obrambenim mehanizmima).
3. Specijalizacija i virulentnost patogena prema biljkama domaćinima.
4. Patoanatomske i patofiziološke promjene biljaka domaćina (hipertrofije, nekroze i dr.) koje nastaju kao rezultat njihovih interakcija s patogenim organizmima (interakcije biljaka i fitopatogenih gljiva, interakcije biljaka i fitopatogenih bakterija, interakcije biljaka i fitoplazmi, interakcije biljaka i fitopatogenih virusa te interakcije biljaka i parazitskih biljaka).
5. Raširenosti biljnih patogena na samoniklim biljnim vrstama u prirodnim ekosustavima.
U sklopu vježbi u praktikumu pokazuju se najvažniji primjeri interakcija između biljaka i patogena, metode provjere patogenosti, odnosno virulentnosti biljnih patogena i metode za ocjenu otpornosti biljaka na napad patogena.
Vrsta predmeta
- Diplomski studij / Fitomedicina (Izborni predmet, 2. semestar, 1. godina)
ECTS: 3.00
Engleski jezik: R1
E-učenje: R1
Sati nastave: 30
Predavanja: 18
Vježbe u praktikumu: 8
Seminar: 4
Ocjenjivanje
Dovoljan (2): 60-69%
Dobar (3): 70-79%
Vrlo dobar (4): 80-89%
Izvrstan (5): 90-100%
Uvjeti za dobivanje potpisa
Uredno pohađanje nastave
Opće kompetencije
Predmet osposobljava studente za prepoznavanja reakcija koje nastaju kao rezultat interakcije biljaka domaćina i patogenih organizama. Studenti će moći provesti ocjenjivanje intenziteta napada biljnih patogena (osjetljivosti/otpornosti biljaka) te metode provjere patogenosti/virulentnosti biljnih patogena.
Oblici nastave
- Predavanja
- Vježbe u praktikumu
- Seminari
Ishodi učenja i način provjere
| Ishod učenja | Način provjere |
|---|---|
| Prepoznati specifične interakcije između biljaka domaćina i fitopatogenih gljiva | Usmeni ispit |
| Prepoznati specifične interakcije između biljaka domaćina i fitopatogenih bakterija | Usmeni ispit |
| Prepoznati specifične interakcije između biljaka domaćina i fitoplazmi | Usmeni ispit |
| Prepoznati specifične interakcije između biljaka domaćina i fitopatogenih virusa | Usmeni ispit |
| Prepoznati specifične interakcije između biljaka domaćina i viroida | Usmeni ispit |
| Prepoznati specifične interakcije između biljaka domaćina i parazitskih biljaka | Usmeni ispit |
| Provesti testove patogenosti/virulentnosti biljnih patogena na biljkama | Usmeni ispit |
| Ocijeniti intenzitet napada biljnih patogena (osjetljivost/otpornost biljaka na patogene) | Usmeni ispit |
Polaganje ispita
| Elementi praćenja | Maksimalno bodova ili udio u ocjeni | Bodovna skala ocjena | Ocjena | Broj sati izravne nastave | Ukupni broj sati rada prosječnog studenta | ECTS bodovi |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Usmeni ispit - predavanja | 70 % |
do 59 % 60-69 % 70-79 % 80-89 % 90-100 % |
Nedovoljan (1) Dovoljan (2) Dobar (3) Vrlo dobar (4) Izvrstan (5) |
18 | 60 | 2 |
| Elementi praćenja | Maksimalno bodova ili udio u ocjeni | Bodovna skala ocjena | Ocjena | Broj sati izravne nastave | Ukupni broj sati rada prosječnog studenta | ECTS bodovi |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Seminar | 30 % |
do 59 % 60%-70% 71%-80% 81%-90% 91%-100% |
Nedovoljan (1) Dovoljan (2) Dobar (3) Vrlo dobar (4) Izvrstan (5) |
4 | 30 | 1 |
| Ukupno | 100 % | do 59 % 60-69 % 70-79 % 80-89 % 90-100 % | do 59% - nedovoljan 1 60-69 % - dovoljan 2 70-79 % - dobar 3 80-89 % - vrlodobar 4 90-100 % - izvrstan 5 | 30 | 90 | 3 |
Tjedni plan nastave
- P - Uvod u modul. Silabus modula. Interspecijski odnosi i asocijacije biljaka s drugim organizmima.
- P - Tipovi parazitizama (obligatni, fakultativni, biotrofni, nekrotrofni i dr.) i koevolucija biljnih patogena s biljkama domaćinima.
- P - Patogenost/virulentnost i specijalizacija biljnih patogena.
- P - Interakcija biljka domaćin - fitopatogene gljive i pseudogljive.
- P - Interakcija biljka domaćin - fitopatogene bakterije.
- P - Interakcija biljka domaćin - fitopatogene fitoplazme.
- P - Interakcija biljka domaćin - fitopatogene virusi i subviralni patogen.
- P – Interakcija biljka domaćin – parazitske biljke. I – Međuispit (kolokvij 1)
- P - Raširenost biljnih patogena i bolesti na biljkama u prirodnim ekosustavima.
- PK - In vivo prepoznavanje specifičnih reakcija biljaka na napad patogena.
- PK - Testovi patogenost/virulentnosti biljnih patogena.
- PK - Očitanje testova patogenosti/virulentnosti biljnih patogena.
- PK - Ocjene intenziteta napada biljnih patogena (osjetljivosti/otpornosti biljaka domaćina). I – Međuispit (kolokvij 2)
- S - Obrada pojedinih tema iz područja predmeta po izboru studenata i pod vodstvom nastavnika u vidu pisanog seminara i PP prezentacije.
- S - Obrada pojedinih tema iz područja predmeta po izboru studenata i pod vodstvom nastavnika u vidu pisanog seminara i PP prezentacije. I – Završni ispit (usmeni)
Obvezna literatura
- Miličević, T., Kaliterna, J.: PowerPoint prezentacije predavanja (dostupno putem Merlin sustava)
Preporučena literatura
- Agrios, G.N.(2005). Plant Pathology. Elsevier Academic Press.
- Prell, H.H., Day, P. (2001). Plant-Fungal Pathogen Interaction - A Classical and Molecular View. Berlin, Heidelberg: Springer
- Vidhyasekaran, P. (1997). Fungal pathogenesis in plant and crops. CRS Press.
- Šutić, D. (1996). Anatomija i fiziologija bolesnih biljaka. Beograd: Nolit .
Sličan predmet na srodnim sveučilištima
- Plant-Microbe Interactions. Faculty of Plant Science, Wageningen University. Nizozemska.
- Fiziopatologia vegetale. Facolta di Agraria, Universita degli studi di Bari. Italija.
- Anatomija i fiziologija bolesnih biljaka. Poljoprivredni fakultet, Univerzitet u Beogradu. Srbija